Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται το σχέδιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για τη διενέργεια στοχευμένων ελέγχων σε ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, οι οποίοι για το φορολογικό έτος 2024 δήλωσαν ότι δεν αποδέχονται τον προσδιορισμό του εισοδήματός τους με τεκμαρτά κριτήρια.
Η ΑΑΔΕ προετοιμάζει ήδη αποστολή ειδοποιητηρίων, με τους πρώτους ελέγχους να εστιάζουν στην τεκμηρίωση της πραγματικής φοροδοτικής ικανότητας όσων αμφισβήτησαν το νέο σύστημα προσδιορισμού ελάχιστου εισοδήματος.
Σύμφωνα με το επιχειρησιακό πλάνο της Αρχής, το 2025 θα διενεργηθούν τουλάχιστον 1.000 στοχευμένοι έλεγχοι, οι οποίοι θα καλύψουν τόσο το φορολογικό έτος 2024 όσο και το 2025, με ενδεχόμενη επέκταση έως και πέντε έτη πίσω.
Οι έλεγχοι δεν θα περιοριστούν στα οικονομικά στοιχεία των επαγγελματιών, αλλά θα επεκταθούν και στα περιουσιακά δεδομένα των μελών της οικογένειάς τους.
Το 2024, μόλις 1.037 επαγγελματίες υπέβαλαν αίτημα για διενέργεια ελέγχου. Οι περισσότεροι εξ αυτών που προσέφυγαν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών είδαν τις ενστάσεις τους να απορρίπτονται.
Η φορολογική διοίκηση διαμηνύει πλέον ότι η αμφισβήτηση του τεκμαρτού μηχανισμού συνεπάγεται λεπτομερή και εις βάθος έλεγχο.
Ο έλεγχος πέρα από τα βιβλία – Τι εξετάζεται
Η ελεγκτική διαδικασία περιλαμβάνει πλήρη διερεύνηση των φορολογικών και περιουσιακών δεδομένων του φορολογούμενου.
Εκτός από τα φορολογικά βιβλία, τα τιμολόγια και τα ηλεκτρονικά αρχεία της πλατφόρμας myDATA, εξετάζονται:
- Τραπεζικές καταθέσεις και κινήσεις
- Τυχόν τραπεζικές θυρίδες
- Κρυπτονομίσματα και μετρητά
- Ακίνητη και κινητή περιουσία (όπως αυτοκίνητα, σκάφη, έργα τέχνης)
- Δαπάνες διαβίωσης (λογαριασμοί κοινής ωφέλειας, τηλεπικοινωνίες, εκπαιδευτικά έξοδα)
- Ταξιδιωτικές κινήσεις, εντός και εκτός Ελλάδας
- Εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία συζύγων και τέκνων
Οι υποχρεώσεις των φορολογουμένων
Οι φορολογούμενοι που αμφισβητούν το τεκμαρτό εισόδημα και επιλέγουν να υποβληθούν σε έλεγχο θα πρέπει να:
Έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους στη φετινή δήλωση εισοδήματος, συμπληρώνοντας τους σχετικούς κωδικούς 443-444.
Υποβάλουν έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2025 (ή έως 29 Σεπτεμβρίου για μέλη νομικών προσώπων με απλογραφικά βιβλία) ειδικό ερωτηματολόγιο στην πλατφόρμα myBusinessSupport, το οποίο περιλαμβάνει 20 ερωτήσεις για το σύνολο των εισοδηματικών και περιουσιακών δεδομένων τους.
Η μη εμπρόθεσμη υποβολή του ερωτηματολογίου συνεπάγεται την απώλεια του δικαιώματος ελέγχου και την αυτόματη αποδοχή του τεκμαρτού προσδιορισμού.
Δικαιώματα και διαδικασία ελέγχου
Με την επιλογή της ελεγκτικής διαδικασίας, ο φορολογούμενος ενημερώνεται ότι η Φορολογική Διοίκηση:
Διατηρεί το δικαίωμα να προσδιορίσει το φορολογητέο εισόδημα με βάση κάθε διαθέσιμο στοιχείο ή και μέσω έμμεσων τεχνικών ελέγχου.
Μπορεί να επεκτείνει την ελεγκτική διαδικασία σε προηγούμενα έτη ή και σε άλλες φορολογικές υποχρεώσεις, ιδίως σε περίπτωση ελλιπών ή ανακριβών στοιχείων.
Η ελεγκτική διαδικασία ολοκληρώνεται εντός 12 μηνών από την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου, με την έκδοση πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου.
Εφόσον διαπιστωθούν αποκλίσεις, ο επιπλέον φόρος θα βεβαιώνεται, ενώ σε αντίθετη περίπτωση προβλέπεται διαγραφή ή επιστροφή του αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού.
