Στο τραπέζι του διαλόγου της Τράπεζας της Ελλάδος θα καθίσουν σήμερα όλοι εμπλεκόμενοι στο ιδιωτικό χρέος, αυτή τη φορά σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, ώστε να ξεκινήσει να χαράσσεται ο οδικός χάρτης επίλυσης των προβλημάτων και στρεβλώσεων που καθυστερούν την αποκλιμάκωση του ιδιωτικού χρέους.
Ταυτόχρονα, η υστέρηση ανακτήσεων μέσω ρευστοποιήσεων περιουσιακών στοιχείων έχει ως αποτέλεσμα την υποαπόδοση των business plans των τιτλοποιήσεων του «Ηρακλή», που ως γνωστό φέρουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, χωρίς όμως να υπάρχει κίνδυνος κατάπτωσης για καμία από τις 24 τιτλοποιήσεις του προγράμματος.
Θέματα υπό εξέταση
Ένα από τα ζητήματα που έχουν τεθεί είναι το μεγάλο πλήθος των δικαστικών αποφάσεων του νόμου 3869 (νόμος Κατσέλη) που προβλέπουν μεν την προστασία της 1ης κατοικίας του οφειλέτη με «κούρεμα» της οφειλής, αλλά σε πολλές περιπτώσεις δεν εκτελούνται όταν προβλέπεται εκποίηση άλλων ακινήτων, όπως δευτερεύουσες.
Εκτιμάται ότι σε αυτή την κατηγορία υπάγονται περί τα 10.000 ακίνητα, εμπορικής αξίας περίπου 300 εκατ. ευρώ, τα οποία με βάση τις δικαστικές αποφάσεις δεν προστατεύονται και θα εκποιηθούν ώστε να υπάρξουν οι αντίστοιχες χρηματοροές στις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή». Οι servicers έχουν προτείνει η εκποίηση να γίνεται μέσω του e-auction ή/και να υπάρξουν διευκολύνσεις (εξαίρεση νομιμοποιήσεων/τακτοποιήσεων κ.ά.), εκτιμώντας ότι με τον τρόπο αυτό θα αυξηθεί και το απόθεμα ακινήτων προς πώληση.
Σε ό,τι αφορά την απόφαση του Αρείου Πάγου σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού των τόκων για όσους ενταχθεί στον νόμο Κατσέλη – αν δηλαδή πρέπει ο τόκος να υπολογίζεται στο κεφάλαιο, όπως ισχύει διεθνώς, ή στη δόση για τους εν λόγω δανειολήπτες – παραμένει σε εκκρεμότητα.
Η σημερινή συνάντηση
Η σημερινή συνάντηση αποτελεί συνέχεια της συζήτησης που ξεκίνησε στα τέλη Αυγούστου, με την ευρεία σύσκεψη που είχε πραγματοποιηθεί μετά από πρωτοβουλία του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα και στην οποία συμμετείχαν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, ο υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης, η γενική γραμματέας Ιδιωτικού Χρέους Θεώνη Αλαμπάση, οι διευθύνοντες σύμβουλοι των τραπεζών και servicers.
Επανεπιβεβαιώθηκε ότι η επιστροφή στην οικονομική κανονικότητα χιλιάδων νοικοκυριών και επιχειρήσεων μέσω βιώσιμων ρυθμίσεων χρέους αποτελεί κυβερνητική προτεραιότητα.
Από εδώ και πέρα, οι συναντήσεις των εμπλεκομένων σε τεχνικό επίπεδο θα είναι τακτικές, ώστε από την καταγραφή των προβλημάτων και των προτάσεων να περάσουμε το ταχύτερο δυνατό σε λύσεις που δεν αφορούν μόνο τη διαχείριση του «κόκκινου» ιδιωτικού χρέους, αλλά και την αγορά ακινήτων (λειτουργία υποθηκοφυλακείων, κτηματολόγιο κ.λπ.).
Στοιχεία για τις ρυθμίσεις
Σύμφωνα με τα στοιχεία για το α’ εξάμηνο του 2025, οι συνολικές ρυθμίσεις/αναδιαρθρώσεις δανείων από τους servicers έφτασαν τα 3,2 δισ. ευρώ, με τις ρυθμίσεις μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού να αφορούν το 25% του συνόλου των ρυθμίσεων. Το ποσοστό εγκρισιμότητας από πλευράς εταιρειών διαχείρισης τον Ιούνιο άγγιξε το 91%.
Η αυξημένη συμμετοχή του Εξωδικαστικού Μηχανισμού στο σύνολο των ρυθμίσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων, μετά και τη διεύρυνση των κριτηρίων ένταξης, υπογραμμίζει την ανάγκη αφενός να διατηρηθεί η τάση επιτάχυνσης των ρυθμίσεων και αφετέρου να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά τους, με θετική επίδραση στο πρόγραμμα «Ηρακλής».
Ειδικά για τους ευάλωτους οφειλέτες, από την έναρξη λειτουργίας του Μηχανισμού έχουν ρυθμιστεί περισσότερα από 3.700 δάνεια, και επιπλέον 170 υποθέσεις δανειοληπτών ΑΜΕΑ, με συνολικό ύψος δανείων σχεδόν 1 δισ. ευρώ.
Υπό διαχείριση δάνεια
Τα δάνεια που είναι υπό τη διαχείριση των servicers στις 30 Ιουνίου ανήλθαν σε 93 δισ. ευρώ (αυξήθηκαν κατά 7,1 δισ. ευρώ λόγω της ανάληψης διαχείρισης δανείων που διαχειρίζονταν η PQH), εκ των οποίων τα 44,5 δισ. ευρώ ανήκουν σε χαρτοφυλάκια του προγράμματος «Ηρακλής». Σημειώνεται ότι τα υπό διαχείριση δάνεια των εταιριών-μελών αφορούν συνολικά 2.572.142 δανειολήπτες.
Η πορεία του Εξωδικαστικού
Σε ό,τι αφορά την πορεία του Εξωδικαστικού, τα στοιχεία του Αυγούστου, αν και πρόκειται για μήνα που δεν συνυπολογίζεται στις προθεσμίες ολοκλήρωσης των διαδικασιών, δείχνουν ότι ολοένα και περισσότεροι οφειλέτες προσφεύγουν στον μηχανισμό.
Ειδικότερα, τον περασμένο μήνα έγιναν 1.231 ρυθμίσεις, ύψους 317 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 18,5% συγκριτικά με τις 1.039 ρυθμίσεις του Αυγούστου 2024 και θεαματική αύξηση 78% συγκριτικά με τις 691 ρυθμίσεις του Αυγούστου 2023.
Επίσης, έγιναν 3.340 νέες αιτήσεις και 2.896 υποβολές, έναντι 3.031 αιτήσεων και 2.338 υποβολών τον ίδιο μήνα του 2024 και 2.305 αιτήσεων και 1.715 υποβολών του 2023. Συνολικά καταγράφονται 41.748 επιτυχείς ρυθμίσεις για αρχικές οφειλές ύψους 13,56 δισ. ευρώ που έχουν ρυθμιστεί μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού έως τα τέλη Αυγούστου.
