Σε αναπτυξιακά έργα που χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και σε μέτρα στήριξης ενοικιαστών και συνταξιούχων που πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια αποφάσισε η κυβέρνηση να μοιράσει 1,1 δισ. ευρώ.
Σε αυτό το ποσό υπολόγισε η Κομισιόν τη μόνιμη δημοσιονομική υπεραπόδοση που επιτεύχθηκε το 2024, κυρίως μέσω της αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής.
Σε ενοικιαστές και συνταξιούχους θα διατεθούν 600 εκατ. ευρώ. Οι πρώτοι θα παίρνουν επιστροφή ενός ενοικίου, μέχρι του ποσού των 900 ευρώ. Προϋπόθεση, το μίσθωμα να καταβάλλεται για πρώτη κατοικία ή και για φοιτητική στέγη και με απόδειξη. Στόχος, να περιοριστούν τα αδήλωτα εισοδήματα από ενοίκια, αφού το μέσο δηλωθέν μίσθωμα είναι μόλις 255 ευρώ. Οι συνταξιούχοι θα λαμβάνουν 250 ευρώ κάθε Νοέμβριο.
Μόνιμα μέτρα στήριξης σε ευάλωτες ομάδες
Ένα ενοίκιο τον χρόνο για τους ενοικιαστές και 250 ευρώ κάθε Νοέμβριο για τους συνταξιούχους είναι τα νέα, μόνιμου χαρακτήρα, μέτρα που ανακοίνωσε χθες η κυβέρνηση, στον απόηχο πρωτογενούς πλεονάσματος – έκπληξης 4,8% του ΑΕΠ του 2024.
Παράλληλα, αυξάνεται κατά 500 εκατ. ευρώ το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Συνολικά, τα μέτρα αθροίζονται σε 1,1 δισ. ευρώ, ένα ποσό από το υπερπλεόνασμα του 2024, που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφώνησε ότι αντιστοιχεί σε μόνιμα επιπλέον έσοδα και άρα μπορεί να διατεθεί σε μόνιμες πρόσθετες δαπάνες.
Αναλυτικά, σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και εξειδικεύθηκαν στη συνέχεια από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη, τον υφυπουργό Θάνο Πετραλιά και τον αναπληρωτή υπουργό Νίκο Παπαθανάση, προβλέπονται τα εξής:
1. Ενοίκια: Από τον Νοέμβριο φέτος θα επιστρέφεται το 1/12 των ενοικίων έως 800 ευρώ τον μήνα, συν 50 ευρώ για κάθε παιδί έως τα 900 ευρώ.
Η επιστροφή θα ισχύει και για τις φοιτητικές κατοικίες. Ισχύει εισοδηματικό κριτήριο (όπως στο «Σπίτι μου ΙΙ»): έως 20.000 ευρώ για άγαμο, 28.000 ευρώ για έγγαμο συν 4.000 ευρώ για κάθε παιδί.
Για τις μονογονεϊκές οικογένειες το όριο ανεβαίνει στις 31.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα συν 5.000 ευρώ για κάθε παιδί. Επίσης, θα ισχύσει περιουσιακό κριτήριο έως 120.000 ευρώ συν 20.000 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού. Μια οικογένεια με δύο παιδιά, εκ των οποίων το ένα σπουδάζει και πληρώνει ενοίκιο, θα μπορεί να πάρει έως 1.700 ευρώ.
Υπολογίζεται ότι 948.000 νοικοκυριά είναι επιλέξιμα, που αντιστοιχούν στο 80% των ενοικιαστών με βάση τις δηλώσεις του 2024. Το κόστος του μέτρου ανέρχεται σε 230 εκατ. ευρώ. Το μέτρο αποτελεί και ένα κίνητρο για να δηλώνεται το πραγματικό ενοίκιο στην εφορία (καθώς η επιστροφή θα γίνει με βάση τις φορολογικές δηλώσεις). Οπως είπε ο κ. Πιερρακάκης, το μέσο ενοίκιο που δηλώνεται σήμερα είναι 255 ευρώ.
Το μέτρο θα ισχύει, όπως διευκρινίσθηκε, και για μεγαλύτερα ενοίκια από 800 ευρώ, αλλά η επιστροφή θα αφορά ποσό έως 800 ευρώ για 12μηνη ενοικίαση. Επίσης, θα αφορά και μικρότερου διαστήματος ενοικίαση (π.χ. καθηγητών στην επαρχία που νοικιάζουν για εννέα μήνες) για το 1/12 του μισθώματος που καταβάλλεται τον χρόνο. Ακόμη, κάποιος μπορεί να έχει αλλάξει σπίτι μέσα στον χρόνο, οπότε θα προστίθενται τα ενοίκια και θα αφαιρείται πάντα το 1/12. Η επιστροφή, όπως είπε ο κ. Πιερρακάκης, αντιστοιχεί σε μείωση ενοικίου κατά 8,5%.
2. Συνταξιούχοι: Θα παίρνουν 250 ευρώ καθαρά κάθε 30/11 όσοι είναι άνω των 65 ετών και έχουν οικογενειακό εισόδημα έως 14.000 ευρώ και περιουσία έως 200.000 ευρώ ή –για τους έγγαμους– εισόδημα έως 26.000 ευρώ και περιουσία έως 300.000 ευρώ. Από το μέτρο θα επωφεληθούν επίσης οι ανασφάλιστοι υπερήλικες, καθώς και οι δικαιούχοι επιδομάτων αναπηρίας ΟΠΕΚΑ και ΕΦΚΑ. Περίπου 1.440.000 πολίτες, το 62% του συνόλου των συνταξιούχων, υπολογίζεται ότι θα επωφεληθούν από το μέτρο αυτό, το οποίο κοστίζει στον προϋπολογισμό 360 εκατ. ευρώ.
3. Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων: Αυξάνεται κατά 500 εκατ. ευρώ, για να φτάσει τα 14,6 δισ. ευρώ. Μεταξύ άλλων θα στηριχθούν έργα που αφορούν την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, τη ναυτιλία –για τις άγονες γραμμές– και τις δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων παιδιών. Το 2026, το ΠΔΕ θα ανέλθει στα 16,9 δισ. ευρώ.
Με βάση τις δηλώσεις του 2024 υπολογίζεται ότι ενισχύονται 948.000 νοικοκυριά, δηλαδή το 80% των ενοικιαστών.
Στη ΔΕΘ θα ανακοινωθεί το νέο πακέτο μέτρων για το 2026.
Σχετικά με το πώς φτάσαμε στο πρωτογενές πλεόνασμα 4,8%, ο κ. Πιερρακάκης είπε ότι «δεν είναι άθροισμα φόρων». Το υπερπλεόνασμα οφείλεται:
1. Στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
2. Στην ανάπτυξη, η οποία οδήγησε σε αύξηση των μισθών και της απασχόλησης.
3. Στην εξοικονόμηση κρατικών δαπανών. Μάλιστα, ο κ. Πιερρακάκης σχολίασε ότι οι τέσσερις στις έξι χώρες της Ε.Ε. που εμφάνισαν πλεονάσματα είναι πρώην μνημονιακές.
Με το 1,1 δισ. ευρώ των μέτρων που ανακοινώθηκαν χθες φτάνουμε στο ανώτατο όριο αύξησης δαπανών για φέτος, το 4,8% έναντι του 2024, ενώ η πρόβλεψη ήταν για 3,7%, είπε ο κ. Πετραλιάς. Ο ίδιος επισήμανε ότι σημαντικό μέρος της αύξησης των εσόδων οφείλεται στις ασφαλιστικές εισφορές, που με τη σειρά τους προέρχονται από την αύξηση των αμοιβών (+7,4%) και τη μείωση της ανεργίας.
