Η αγοραστική δύναμη, το γενικό επίπεδο των ακαθάριστων αποδοχών, ο ρυθμός αύξησής τους και η παραγωγικότητα της εργασίας θα αποτελούν τα τέσσερα βασικά κριτήρια βάσει των οποίων θα καθορίζεται από το 2025 και μετά ο κατώτατος μισθός στον ιδιωτικό τομέα.
Τα κριτήρια αυτά θεσπίζονται στο πλαίσιο της Κοινοτικής Οδηγίας για «αξιοπρεπείς» κατώτατους μισθούς, η οποία αναμένεται να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο εντός του έτους. Παράλληλα, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας μελετά παρεμβάσεις και στο πεδίο των συλλογικών διαπραγματεύσεων, σε μια προσπάθεια περαιτέρω στήριξης του μέσου μισθού στον ιδιωτικό τομέα και όχι μόνο του κατώτατου.
Τονίζεται ότι ισχύουν οι κυβερνητικές δεσμεύσεις για αύξηση του κατώτατου μισθού στα 950 ευρώ έως το 2027. Η νέα αύξηση του κατώτατου μισθού θα γίνει την 1η Απριλίου 2025.
Το σκεπτικό
Σύμφωνα με το σκεπτικό βάσει του οποίου αναμένεται να γίνει η ενσωμάτωση της επίμαχης Οδηγίας:
Κάθε χώρα-μέλος της ΕΕ είναι ελεύθερη να επιλέξει τον αριθμό και τη βαρύτητα των κριτηρίων που θα χρησιμοποιήσει για τον καθορισμό των βασικών αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο, πρέπει οπωσδήποτε να λαμβάνει κατ’ ελάχιστον υπόψη τα εξής σημεία:
- Την αγοραστική δύναμη των κατώτατων μισθών.
- Το γενικό επίπεδο των ακαθάριστων μισθών και την κατανομή τους.
- Τον ρυθμό αύξησης των ακαθάριστων μισθών.
- Τις εξελίξεις στην παραγωγικότητα της εργασίας.
Αυτές οι τέσσερις βασικές προβλέψεις, με την ανάλογη χρήση, θα μπορούν σε μεγάλο βαθμό να ρυθμίζουν στο μέλλον τις κατώτατες αποδοχές και, κατ’ επέκταση, την εξέλιξη του μέσου μισθού στον ιδιωτικό τομέα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η επιτροπή θα καθορίσει έναν αλγόριθμο (που θα διαμορφωθεί και από αυτά τα μεγέθη) βάσει του οποίου οι επιστημονικοί και κοινωνικοί φορείς θα συντάσσουν τα πορίσματά τους για τον κατώτατο μισθό.
Η πρόβλεψη
Επισημαίνεται ότι η Ελλάδα ανήκει στις 22 χώρες που έχουν νομοθετημένο κατώτατο μισθό. Μόνο σε πέντε κράτη-μέλη της ΕΕ (Αυστρία, Δανία, Φινλανδία, Ιταλία και Σουηδία) ο κατώτατος μισθός καθορίζεται από συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Υπάρχει, βέβαια, και η πρόβλεψη στην Κοινοτική Οδηγία για την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στον καθορισμό των νόμιμων κατώτατων μισθών και την επιβολή κυρώσεων στους εργοδότες σε περίπτωση μη συμμόρφωσης. Ωστόσο, αν και οι κοινωνικοί εταίροι συμμετέχουν μέσω εισηγήσεων στη διαδικασία για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού, τον τελικό λόγο έχει η κυβέρνηση.
Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Απριλίου 2024 ο κατώτατος μισθός στον ιδιωτικό τομέα διαμορφώθηκε στα 830 ευρώ (από 780 ευρώ), με τον οποίο αμείβονται 600.000 εργαζόμενοι. Το ποσοστό της νέας αύξησης (η τέταρτη σε μία πενταετία) ανέρχεται σε 6,5%, δηλαδή 50 ευρώ μεικτά. Η αύξηση αυτή συμπαρασύρει και 18 επιδόματα, καθώς και τις τριετίες, με συνολικά κέρδη για 800.000 μισθωτούς.
Πώς διαμορφώνεται σήμερα η εικόνα
- Πάνω από το 50% των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα αμείβεται με 800 ή λιγότερα ευρώ καθαρά τον μήνα.
- Το 70% των μισθωτών αμείβεται μέχρι 950 ευρώ καθαρά τον μήνα.
- Μόνο το 10% αμείβεται με πάνω από 1.450 ευρώ. Δηλαδή αυτοί που παίρνουν έναν καλό μισθό για τα δεδομένα της εποχής αποτελούν έναν πολύ μικρό μέρος του συνόλου των εργαζομένων, μόλις 1 στους 10.
- Μόλις το 3,63% των μισθωτών αμείβεται πολύ καλά, δηλαδή παίρνει πάνω από 2.025 ευρώ καθαρά.
