Η εγκατάλειψη κτιρίων και ιδιοκτησιών αποτελεί σημαντικό στοιχείο υποβάθμισης ενός Ιστορικού Κέντρου, το οποίο αποτελεί συνήθως το πιο πολυσύχναστο τμήμα μιας πόλης, τόσο από τους ίδιους τους κατοίκους όσο και από τους επισκέπτες σε αυτή.
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2018 στο «Ιστορικό Κέντρο του Βόλου» (μια τυπική ελληνική πόλη μεσαίου μεγέθους), έδειξε ότι ο αριθμός των εγκαταλελειμμένων ιδιοκτησιών ανέρχεται στις 175 εκ των οποίων οι 13 είναι οικόπεδα.
Από αυτά, τα 6 ήταν κηρυγμένα «διατηρητέα», το 10% κοινώς ετοιμόρροπα, το 51% εμφάνιζαν σημαντικές φθορές, ενώ το 83% ήταν ημιτελή (γιαπιά). Επίσης παρατηρήθηκε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των εγκαταλελειμμένων ιδιοκτησιών, όπως αυτά καταγράφηκαν, αποτελούν εστίες μόλυνσης, επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία.
Τέλος, κατά την διαδικασία της καταγραφής, αξιολογήθηκαν ως κτίρια με αισθητική αξία τα 11 από το σύνολο των 162 εγκαταλελειμμένων κτιρίων.
Τα Ιστορικά Κέντρα αποτελούν ένα διακριτό τμήμα των πόλεων, με ξεχωριστό χαρακτήρα. Συνήθως, περιλαμβάνουν τον αρχικό πυρήνα από τον οποίο ξεκίνησε να αναπτύσσεται μια πόλη, γι’ αυτό και η μορφολογία τους παρουσιάζει έναν σαφώς πιο ενδιαφέροντα και παραδοσιακό χαρακτήρα από την υπόλοιπη πόλη (από αρχιτεκτονική και πολεοδομική άποψη). Μάλιστα, εξαιτίας του ότι τα Ιστορικά Κέντρα αντανακλούν την ιστορική ταυτότητα μιας πόλης, αποτελούν κατ’ εξοχήν περιοχές με σημαντικό πολιτιστικό και μνημειακό απόθεμα (ιστορικά κτίρια, μνημεία, μουσεία, κλπ.), ενώ επίσης, έλκουν και τις πιο κεντρικές λειτουργίες μιας πόλης (διοίκηση, εμπόριο κ.ο.κ.).
Από τον αρχιτέκτονα κ. Δημήτριο Καραγκούνη, έγινε μία τυχαία επιλογή ελάχιστων κτιρίων, με ενδιαφέροντα στοιχεία αρχιτεκτονικής, τα οποία βρίσκονται σε μια ακτίνα εκατό μέτρων το ένα από το άλλο, παρουσιάζουν δε σημεία φθοράς και εγκατάλειψης.
“Πιστεύουμε και ελπίζουμε σε μια εκ βάθρων αλλαγή της νομοθεσίας η οποία θα καλύπτει τα διατηρητέα και αξιόλογα κτήρια με γενναία επιδότηση στο κόστος των εργασιών και την εξαγορά από το αρμόδιο Υπουργείο Πολιτισμού των κτιρίων που χρήζουν απαλλοτρίωσης με άμεσες διαδικασίες και αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες”.
Στο βίντεο που ακολουθεί, ο αρχιτέκτονας Δημήτριος Καραγκούνης, Επίτιμος Προϊστάμενος του Τμήματος Αρχαιολογικών Έργων και Μελετών της ΕΦΑΛΑΡ σχολιάζει τη σημερινή κατάσταση των κτιρίων.
