Με αμείωτη ένταση συνεχίζονται οι αντιδράσεις αναφορικά με το Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) του υπουργείου Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) βάσει του οποίου, κατ’ απαίτηση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) περιορίζεται η δόμηση στους οικισμούς με λιγότερους από 2.000 κατοίκους.
Με το εν λόγω θέμα όπως είναι γνωστό ασχολείται ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και χθες ήταν ένα από αυτά που συζητήθηκαν στη σύσκεψη που είχε στο Μέγαρο Μαξίμου με τους 13 Περιφερειάρχες της χώρας. Όπως αναφέρθηκε σχετικά, μεταξύ άλλων, «συζητήθηκαν ζητήματα χωροταξίας και δόμησης, όπου επισημάνθηκε ότι έχει δρομολογηθεί η επίλυση των χρόνιων εκκρεμοτήτων ως προς την οριοθέτηση οικισμών και τους κοινόχρηστους δρόμους, μεταρρυθμίσεις που προστατεύουν την περιφέρεια και μειώνουν τις συνέπειες του δημογραφικού προβλήματος».
Σημειώνεται ότι από την πλευρά του πρωθυπουργού η δόμηση στους οικισμούς έχει συνδεθεί με την παράμετρο της προστασίας της ιδιοκτησίας σε συνδυασμό με τη στήριξη της αποκέντρωσης και την αντιμετώπιση του δημογραφικού και με ενδιαφέρον αναμένεται αν στην επερχόμενη αναθεώρηση του Συντάγματος θα διαφοροποιηθεί τελικά το άρθρο 24 του Συντάγματος το οποίο αφορά στην προστασία του περιβάλλοντος και των δασών καθώς και στη χωρoταξική αναδιάρθρωση, πολεοδόμηση και επέκταση των πόλεων.
Επεξεργασία ρύθμισης
Από την πλευρά του ΥΠΕΝ ο υφυπουργός, Νίκος Ταγαράς, αναφερόμενος στο ζήτημα της δόμησης στους οικισμούς έχει δηλώσει πως «Για τα αδόμητα ακίνητα επεξεργαζόμαστε ρύθμιση με την οποία θα επαναπροσδιοριστεί – επιστημονικά και τεκμηριωμένα – η αρτιότητα στην Γ΄ Ζώνη, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για αποκέντρωση καθώς και το δημογραφικό ζήτημα».
Σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό σήμερα το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο είναι εν δυνάμει επισφαλές για όλους τους οικισμούς καθώς το ΣτΕ με αποφάσεις του για τους οικισμούς του Πηλίου και του Ρεθύμνου ακύρωσε τις οριοθετήσεις είχαν κάνει από το 1985 οι νομάρχες θεωρώντας ότι ήταν αναρμόδιοι να οριοθετούν.
Με άλλα λόγια σήμερα δεν εμποδίζεται κάποιος να αξιοποιήσει το ακίνητό του με βάση την οριοθέτηση των νομαρχών ωστόσο αν κάποιος τρίτος προσφύγει το ΣτΕ θα ακυρώσει τα διευρυμένα όρια, όπως έπραξε με αυτά στο Πήλιο και το Ρέθυμνο.
Σε σχετική με το θέμα εκδήλωση στη Σπάρτη (διοργάνωση της Τοπικής Ένωσης Διατελεσάντων Δημάρχων, Κοινοταρχών – Μελών των Δημοτικών – Κοινοτικών Συμβουλίων του Δήμου Σπάρτης) πρόσφατα η τοπογράφος, πολεοδόμος, μηχανικός (με πλούσια αρθρογραφία και διαλέξεις) Γραμματή Μπακλατσή ανέφερε ότι το 92% των οικισμών της χώρας (υπολογίζονται συνολικά σε 10.000) είναι κάτω των 2.000 κατοίκων, το 80% των οικοπέδων απειλούνται με αποχαρακτηρισμό, ενώ 500 οικοδομικές άδειες, που εκδόθηκαν το 2024 σε αυτούς τους οικισμούς, βρίσκονται στον αέρα.
Οι επιπτώσεις στην κοινωνία πάντως δύσκολα μπορούν να μετρηθούν, ωστόσο, καταγράφονται ορισμένες εκτιμήσεις, όπως αυτή του τμήματος του ΤΕΕ στην Ανατολική Κρήτη το οποίο σε σχετική επιστολή του προς τον πρωθυπουργό και τον αρμόδιο υπουργό, ανέφερε πως ούτε λίγο ούτε πολύ οι απώλειες σε εμπορική αξία ακινήτων θα είναι περί τα 100 δις. ευρώ. Η εκτίμηση αυτή χαρακτηρίζεται υπερβολική από άλλους φορείς και το ΥΠΕΝ.
Οι αντιδράσεις για το επίμαχο ΠΔ δεν προέρχονται μόνον από την αντιπολίτευση.
Στην εκδήλωση της Σπάρτης, που προαναφέραμε ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας και βουλευτής Λακωνίας της ΝΔ Θανάσης Δαβάκης, τόνισε σε μήνυμα του ότι: «το ζήτημα της οριοθέτησης των μικρών οικισμών αποτελεί ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα για τις τοπικές μας κοινωνίες, πρόκειται για ένα ζήτημα που αγγίζει όχι μόνο τον χωροταξικό σχεδιασμό αλλά και αυτή κάθε αυτή την επιβίωση της ελληνικής περιφέρειας».
Το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης, με χθεσινό ψήφισμά του εκφράζει ομόφωνα την αντίθεσή του στο επίμαχο Προεδρικό Διάταγμα 194/2025 (ΦΕΚ Δ’ 194/15.05.2025) σημειώνοντας ότι «δημιουργεί σειρά από ανορθολογισμούς και αδικίες προς του πολίτες, υπονομεύοντας κατάφωρα την ασφάλεια δικαίου όπως και θεμελιώδη συνταγματικά δικαιώματα περί ιδιοκτησίας».
Στην ίδια λογική η αντιπρόεδρος του ΤΕΕ Τμήμα Δυτικής Ελλάδας, Ουρανία Πάλμου (Πολιτικός Μηχανικός, Αρχιτέκτων Μηχανικός MSc Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού) θεωρεί ότι «το ΠΔ δεν ήρθε για να βοηθήσει στο σχεδιασμό, δεν ήρθε για να βάλει τα πράγματα σε τάξη, ήρθε για να ανατρέψει δεδομένα σαράντα ετών, να απαξιώσει περιουσίες συμπολιτών μας και να καθυστερήσει τον ουσιαστικό σχεδιασμό άλλα σαράντα χρόνια».
