Σημαντικές ποσότητες τοξικών χημικών ουσιών, μεταξύ των οποίων και φυτοφάρμακα, βρέθηκαν σε αυγά που παράγονται σε ελληνικά κοτέτσια, σύμφωνα με νέα επιστημονική έρευνα του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η μελέτη, που διεξήχθη από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο του 2023, φέρνει στο φως ανησυχητικά δεδομένα για την ποιότητα τροφίμων, αλλά και για τους πιθανούς κινδύνους στη δημόσια υγεία.
Οι ερευνητές βρήκαν PFAS -τα λεγόμενα «αιώνια χημικά» που δεν διασπώνται εύκολα και συσσωρεύονται στον οργανισμό- σε όλα τα δείγματα, με συγκεντρώσεις που σε αρκετές περιπτώσεις πλησιάζουν ή και ξεπερνούν τα ευρωπαϊκά όρια ασφαλείας. Οι ουσίες αυτές έχουν συνδεθεί διεθνώς με σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, όπως καρκίνο, βλάβες στο ήπαρ και στο ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά και γενετικές ανωμαλίες.
Η έρευνα στα ελληνικά κοτέτσια
Συγκεκριμένα, συλλέχθηκαν 75 αυγά από 17 κοτέτσια σε πέντε νομούς της χώρας: Σέρρες, Μαγνησία, Βοιωτία, Αττική και Ηλεία.
Τα δείγματα προήλθαν από κότες ελευθέρας βοσκής, ώστε να αποτυπωθεί μια πιο «καθαρή» εικόνα για την επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Η ανάλυση αποκάλυψε ότι όλα τα αυγά περιείχαν ουσίες της οικογένειας των PFAS.
Από τις 46 διαφορετικές ενώσεις PFAS που εξετάστηκαν, οι 37 εντοπίστηκαν στα ελληνικά αυγά, με υψηλότερες συγκεντρώσεις σε περιοχές όπως η Ηλεία. Παράλληλα, ανιχνεύτηκαν και άλλες ουσίες όπως PFOA και PFHxS, που επίσης έχουν απασχολήσει διεθνείς οργανισμούς υγείας.
Η μελέτη εκτίμησε και την εβδομαδιαία πρόσληψη αυτών των ουσιών από τους καταναλωτές, συγκρίνοντάς την με τα όρια ασφαλείας που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA). Σε αρκετές περιπτώσεις, οι εκτιμώμενες ποσότητες πλησίαζαν ή και ξεπερνούσαν τα ανεκτά όρια, γεγονός που αυξάνει τις ανησυχίες για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία, ιδιαίτερα σε ευάλωτες ομάδες, όπως τα παιδιά.
Πέρα από τις ενώσεις PFAS, οι επιστήμονες εντόπισαν και κατάλοιπα φυτοφαρμάκων και βιοκτόνων, όπως το dinoterb, το DEET (συστατικό εντομοαπωθητικών) και το pentachlorophenol (PCP), που θεωρείται τοξικό. Σε ορισμένα δείγματα μάλιστα ανιχνεύτηκαν και φαρμακευτικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην κτηνιατρική, όπως αντιβιοτικά.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι πιθανές πηγές μόλυνσης περιλαμβάνουν το χώμα, το νερό και την τροφή των ζώων, καθώς οι κότες ελευθέρας βοσκής τρέφονται με έντομα και φυτά που μπορεί να έχουν απορροφήσει τα χημικά.
Υπογραμμίζουν, επίσης, ότι η κατάσταση δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αφού ανάλογες μελέτες σε άλλες χώρες έχουν δείξει παρόμοια προβλήματα. Ωστόσο, τα ευρήματα καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για συστηματικούς ελέγχους και αυστηρή παρακολούθηση της ποιότητας των τροφίμων που φτάνουν στο ελληνικό τραπέζι.
