Οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην Ελλάδα είναι κυρίως εξωγενείς, προερχόμενοι από την αύξηση των γεωπολιτικών εντάσεων και την άνοδο του εμπορικού προστατευτισμού, υπογραμμίζει η Τράπεζα της Ελλάδος στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Στην έκθεση τονίζεται ακόμα ότι: «η ελληνική οικονομία αναμένεται να επηρεαστεί κυρίως έμμεσα, από ενδεχόμενη επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής οικονομίας, και επιβάρυνση του επενδυτικού κλίματος». Ενώ, για τις ελληνικές τράπεζες σημειώνεται ότι το 2024 βελτίωσαν περαιτέρω τα θεμελιώδη τους μεγέθη, ενισχύοντας σημαντικά την κερδοφορία και την κεφαλαιακή τους επάρκεια, διατηρώντας τη ρευστότητα σε υψηλό επίπεδο και βελτιώνοντας περαιτέρω την ποιότητα των στοιχείων του ενεργητικού τους.
Ειδικότερα στην Έκθεση, επισημαίνεται ότι:
Οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην Ελλάδα είναι κυρίως εξωγενείς και σχετίζονται με τις γεωπολιτικές εντάσεις και την άνοδο του εμπορικού προστατευτισμού. Η αυξημένη μεταβλητότητα στις αγορές χρήματος και κεφαλαίων – ως αποτέλεσμα της ανακοίνωσης και, εν μέρει, επιβολής εμπορικών δασμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (ΗΠΑ) και τα αντίμετρα από ορισμένους βασικούς εμπορικούς τους εταίρους- ήταν βραχύβια και δεν είχε μέχρι τώρα σημαντικές άμεσες επιπτώσεις στη λειτουργία του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ωστόσο, ο κίνδυνος απότομης ανατιμολόγησης των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων διεθνώς παραμένει εξαιρετικά υψηλός και η πρόσφατη αναταραχή στις αγορές ανέδειξε εκ νέου τον υψηλό βαθμό διασύνδεσης μεταξύ των αγορών παγκοσμίως και την ταχύτητα μετάδοσης των διαταραχών. Οι επιπτώσεις από ενδεχόμενη αναζωπύρωση των εμπορικών εντάσεων για την ελληνική οικονομία και τον εγχώριο τραπεζικό τομέα θα ήταν κυρίως έμμεσες και θα προέρχονταν από την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της παγκόσμιας και της ευρωπαϊκής οικονομίας, τη μείωση των επενδύσεων και της πιστωτικής επέκτασης, καθώς και την επιδείνωση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου.
Η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε με ικανοποιητικό ρυθμό το 2024, σημαντικά υψηλότερο από τον αντίστοιχο της ζώνης του ευρώ για τέταρτο συνεχόμενο έτος. O ετήσιος ρυθμός αύξησης του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) σε πραγματικούς όρους ανήλθε σε 2,3% το 2024, πολλαπλάσιος από τον αντίστοιχο ρυθμό της ευρωζώνης. Θετικά στη μεγέθυνση της οικονομίας συνέβαλαν κυρίως η ιδιωτική κατανάλωση, οι επενδύσεις και οι εξαγωγές υπηρεσιών.
Όσον αφορά τις δημοσιονομικές εξελίξεις, το 2024 καταγράφηκε υπεραπόδοση των φορολογικών εσόδων, με το πρωτογενές αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης να διαμορφώνεται σε πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ, από 2,0% του ΑΕΠ το 2023, υπερβαίνοντας σημαντικά την πρόβλεψη του Προϋπολογισμού (2,5%), γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην απόδοση των μέτρων κατά της φοροδιαφυγής.
Η ελληνική οικονομία προβλέπεται να συνεχίσει να αναπτύσσεται και το 2025 με ικανοποιητικό ρυθμό, πολύ υψηλότερο από το μέσο όρο της ζώνης του ευρώ.
Σύμφωνα με τις μακροοικονομικές προβλέψεις του Μαρτίου 2025 της Τράπεζας της Ελλάδος, ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να διατηρηθεί στο 2,3% και το 2025- επίπεδο πολύ υψηλότερο από το μέσο όρο της ζώνης του ευρώ. Η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις θα συνεχίσουν να αποτελούν τις κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης, ενώ η συμβολή του εξωτερικού τομέα εκτιμάται ότι θα είναι ουδέτερη. Η επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ στις εισαγωγές προϊόντων από την ΕΕ αναμένεται να έχει περιορισμένο άμεσο αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία. Το μικρό μερίδιο των ελληνικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ (περίπου 5% το 2024) και η σύνθεση των εξαγόμενων προϊόντων υποδηλώνουν ήπια επίδραση στο εξωτερικό εμπόριο της χώρας.
Παράλληλα, στη ναυτιλία οι επιπτώσεις αναμένεται να είναι περιορισμένες για τους βασικούς κλάδους, με εξαίρεση τη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων, όπου εκτιμάται ότι θα είναι μεγαλύτερες. Παρ’ όλα αυτά, η επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ στην ΕΕ αναμένεται να έχει έμμεσο αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία, μέσω της επιβράδυνσης της ανάπτυξης της ζώνης του ευρώ και της αύξησης της αβεβαιότητας που θα επηρεάσουν αρνητικά τις εξαγωγές και το επενδυτικό κλίμα.
