Με τον χρόνο για την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξαγοράς καταπατημένων εκτάσεων και ακινήτων του Δημοσίου να μετρά αντίστροφα και το ενδιαφέρον των πολιτών να παραμένει περιορισμένο, το Υπουργείο Οικονομικών εξετάζει το ενδεχόμενο μικρής παράτασης στις προθεσμίες υποβολής αιτήσεων, προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή.
Η διαδικασία, η οποία έχει προκαθοριστεί με καταληκτικές ημερομηνίες την 30η Σεπτεμβρίου και την 31η Οκτωβρίου του 2025, ανάλογα με την περιοχή, μέχρι στιγμής έχει προσελκύσει περίπου 5.000 αιτήσεις, από τις οποίες ένας μικρός αριθμός έχει ήδη εγκριθεί. Οι αρμόδιες υπηρεσίες εκτιμούν ότι η παράταση θα μπορούσε να δώσει ώθηση στο ενδιαφέρον των πολιτών τις επόμενες εβδομάδες και να εξασφαλίσει την ομαλή ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Η υποβολή των αιτήσεων γίνεται αποκλειστικά μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας με χρήση κωδικών Taxisnet, ενώ παρέχεται η δυνατότητα υποβολής της αίτησης από εξουσιοδοτημένο πρόσωπο. Κάθε αίτηση συνοδεύεται από παράβολο 300 ευρώ, το οποίο είτε συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς είτε επιστρέφεται σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης.
Προϋποθέσεις για καταπατημένα ακίνητα
Για να υποβληθεί αίτηση εξαγοράς, ο αιτών ή οι δικαιοπαρόχοι πρέπει να έχουν ασκήσει αδιαλείπτως κατοχή του ακινήτου:
- Επί τουλάχιστον 30 έτη με τίτλο, ή
- Επί 40 έτη χωρίς τίτλο, εφόσον το ακίνητο χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία ή ως βοηθητικός χώρος αυτής, ή για την άσκηση τουριστικής, βιοτεχνικής, βιομηχανικής, εμπορικής ή αγροτικής δραστηριότητας.
Επιπλέον, το ακίνητο πρέπει να έχει δηλωθεί στο έντυπο Ε9 για τα τελευταία πέντε έτη πριν την αίτηση, ώστε να πιστοποιείται η αντίληψη του αιτούντος ως νόμιμου κατόχου και να διευκολύνεται η διαδικασία αναγνώρισης της κυριότητας.
Υπολογισμός τιμήματος και εκπτώσεις
Το τίμημα εξαγοράς καθορίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, ενώ λαμβάνονται υπόψη κοινωνικά κριτήρια για ευπαθείς ομάδες, πολύτεκνους και άτομα με αναπηρία. Οι εκπτώσεις μπορεί να φτάσουν έως 80%, ανάλογα με την προσωπική και οικογενειακή κατάσταση του αιτούντος.
Ιδιαίτερα, προβλέπονται εκπτώσεις:
- 50% αν ο ιδιώτης έχει αναγνωριστεί πρωτόδικα ως κύριος του ακινήτου
- 50% αν έχει αναγραφεί στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και δεν έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία
- 70% αν έχει ασκήσει ένδικο μέσο για αναγνώριση κυριότητας έως 31-12-2022
- 80% για ακίνητα που καλύπτουν στεγαστικές ανάγκες ως αποτέλεσμα μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων πριν από το 1964
Το τίμημα μπορεί να καταβληθεί είτε εφάπαξ με έκπτωση 10%, είτε σε έως 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστη καταβολή 100 ευρώ μηνιαίως, γεγονός που καθιστά τη διαδικασία προσιτή σε ευρύτερο φάσμα πολιτών.
Απαιτούμενα δικαιολογητικά
Οι αιτήσεις συνοδεύονται από σειρά εγγράφων που πιστοποιούν τη νόμιμη κατοχή και χρήση των ακινήτων, όπως:
- Τοπογραφικό διάγραμμα
- Αεροφωτογραφίες (του 1992 ή προγενέστερες, ανάλογα με την περίπτωση)
- Φύλλο προσδιορισμού αντικειμενικής αξίας
- Βεβαίωση όρων δόμησης
- Οικοδομική άδεια (εφόσον υπάρχει)
- Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος
- Πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ τελευταίων πέντε ετών
Η διαδικασία αποσκοπεί στην παροχή νόμιμων τίτλων ιδιοκτησίας σε πολίτες που ήδη κατέχουν και χρησιμοποιούν τις καταπατημένες εκτάσεις, ενώ η πιθανή παράταση αναμένεται να διευκολύνει την ολοκλήρωση των αιτήσεων και να αυξήσει τη συμμετοχή, διασφαλίζοντας την αξιοποίηση του δημόσιου πλούτου με διαφανή και κοινωνικά δίκαιο τρόπο.
