Το παλαιότερο καφενείο της Ελλάδας ζει και αναπνέει στην καρδιά του Πηλίου
Της Εύας Καλογήρου
Στην καρδιά του νότιου Πηλίου, ανάμεσα σε καλντερίμια και πέτρινα αρχοντικά, βρίσκεται ο Λαύκος — ένα χωριό που μοιάζει να έχει σταματήσει τον χρόνο. Εκεί, στην κεντρική πλατεία, λειτουργεί αδιάλειπτα από το 1785 το παλαιότερο καφενείο της Ελλάδας: το Καφενείο Φορλίδα.
Πρόκειται για έναν χώρο φορτισμένο με ιστορία, παράδοση και ανθρώπινες ιστορίες, που πέρασε από γενιά σε γενιά στην ίδια οικογένεια. Σήμερα, ο Μανώλης Φορλίδας —έβδομη γενιά— εξακολουθεί να σερβίρει καφέ κάτω από τον ίσκιο των πλατανιών, με τον ίδιο σεβασμό και την ίδια απλότητα που χαρακτήριζαν τους προγόνους του.
Το καφενείο δεν ήταν απλώς ένα σημείο για καφέ. Στο πέρασμα των αιώνων λειτούργησε και ως χάνι, κουρείο, ταβέρνα και κρεοπωλείο. Εκεί σύχναζαν σημαντικές μορφές των γραμμάτων, αφήνοντας το δικό τους αποτύπωμα στον χώρο.
Μιλώντας στη LP, ο κ. Φορλίδας μας μίλησε με σεμνότητα και συγκίνηση για τις μεγάλες προσωπικότητες που πέρασαν από το καφενείο, αφήνοντας το αποτύπωμά τους στο πέρασμα των χρόνων. Ανάμεσά τους, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, που όταν ταξίδευε από τη Σκιάθο προς τον Βόλο στα τέλη του 19ου αιώνα, έκανε συχνά στάση στον Λαύκο και διανυκτέρευε στον επάνω όροφο του καφενείου, που τότε λειτουργούσε και ως χάνι.
Ο Κώστας Βάρναλης, ο σπουδαίος ποιητής του μεσοπολέμου, βρέθηκε στον Λαύκο την περίοδο που υπηρετούσε στην Αργαλαστή, και συνήθιζε να συχνάζει στο καφενείο για να συζητήσει με ντόπιους και διανοούμενους της εποχής.
Εκεί και ο Αλέξανδρος Δελμούζος, πρωτοπόρος της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και υπερασπιστής της δημοτικής γλώσσας, που λάμβανε μέρος σε πνευματικές συζητήσεις και ανταλλαγές απόψεων με ανθρώπους του τόπου.
Ο κ. Φορλίδας ανέφερε ακόμη ότι υπάρχουν ενδείξεις πως και ο Γιώργος Σεφέρης είχε περάσει κάποτε από τον Λαύκο, απολαμβάνοντας έναν καφέ μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, σε μια ήρεμη γωνιά του Πηλίου.
«Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να πέρασαν για λίγο, αλλά άφησαν πίσω τους κάτι από την αύρα τους», μας λέει ο κ. Μανώλης, κοιτώντας τις παλιές φωτογραφίες στους τοίχους. «Το καφενείο δεν είναι μόνο πέτρες και ξύλο. Είναι οι ψίθυροι, οι κουβέντες και τα βλέμματα που άφησαν όσοι πέρασαν…».
Να σημειωθεί ότι μπαίνοντας στο εσωτερικό του καφενείου, ο επισκέπτης συναντά έπιπλα εποχής, παλιές φωτογραφίες και μια ατμόσφαιρα που θυμίζει άλλες εποχές — πιο αργές, πιο αυθεντικές. Κάθε γωνιά έχει κάτι να πει· κάθε τραπέζι μια ιστορία να θυμηθεί.
Η διακόσμηση παραμένει σχεδόν ανέπαφη, με ξύλινα τραπέζια, ασπρόμαυρες φωτογραφίες και αντικείμενα μιας άλλης εποχής που μαρτυρούν το βάθος του χρόνου.
Όποια εποχή κι αν επισκεφθεί κανείς τον Λαύκο, το καφενείο προσφέρει μια ξεχωριστή εμπειρία. Το καλοκαίρι, οι θαμώνες απολαμβάνουν τον καφέ τους κάτω από τη σκιά των αιωνόβιων πλατανιών, ενώ τον χειμώνα, η ξυλόσομπα δημιουργεί μια ζεστή, φιλόξενη ατμόσφαιρα που θυμίζει άλλες εποχές
Το Καφενείο Φορλίδα δεν είναι απλώς ένα καφενείο. Είναι ένα ζωντανό κομμάτι της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς — ένα σημείο συνάντησης, στοχασμού και συνέχειας, προσελκύοντας ταξιδιώτες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Και στον Λαύκο, ο καφές δεν είναι απλώς ρόφημα· είναι τελετουργία που κρατά πάνω από δύο αιώνες.
Σε μια εποχή που όλα αλλάζουν με ταχύτητα, το καφενείο του Λαύκου παραμένει σταθερό — σαν μια ήσυχη υπενθύμιση ότι η απλότητα, η συνέπεια και η φιλοξενία είναι διαχρονικές αξίες. Κι εκεί, σε ένα μικρό πέτρινο κτίριο του Πηλίου, ο καφές εξακολουθεί να σερβίρεται όπως παλιά — από το 1785.
Λίγο πριν φύγουμε, ευχαριστήσαμε τον κ. Μανώλη για τον χρόνο και τις ιστορίες του. Μας χαμογέλασε και είπε απλά: «Όχι, δεν με καθυστερείτε καθόλου… Έχω να πλύνω τα φλυτζάνια του καφέ».
Μια φράση απλή, αλλά τόσο χαρακτηριστική ενός ανθρώπου που κρατά ζωντανή την παράδοση με σεμνότητα, εργατικότητα και μια ανεπιτήδευτη αρχοντιά.
