Αίτημα για άμεση θεσμική παρέμβαση σχετικά με τις εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων στις ψηφιακές πλατφόρμες κατέθεσε ο Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, υπογραμμίζοντας την «απροκάλυπτη παραβίαση των δικαιωμάτων» που –όπως αναφέρει– υφίστανται χιλιάδες διανομείς και εργαζόμενοι του κλάδου.
Στην ερώτηση που απευθύνει προς την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ο κ. Κόκκαλης περιγράφει ένα «θολό και ανεπαρκές» εργασιακό περιβάλλον όπου η ψηφιοποίηση, αντί να λειτουργήσει ως μοχλός προόδου, έχει μετατραπεί σε πεδίο εκμετάλλευσης, κυρίως λόγω της αλγοριθμικής διαχείρισης. Όπως τονίζει, σημαντικό τμήμα των καθημερινών αποφάσεων που καθορίζουν τη ζωή και τα εισοδήματα των εργαζομένων – ανάθεση παραγγελιών, αξιολόγηση, τιμολόγηση, ακόμα και έμμεση απόλυση – πραγματοποιείται από αδιαφανείς αλγορίθμους.
Ο Λαρισαίος βουλευτής επισημαίνει ότι στην Ελλάδα μεγάλος αριθμός διανομέων εμφανίζονται τυπικά ως αυτοαπασχολούμενοι, υπογράφοντας συμβάσεις με εργολάβους, ενώ στην πράξη η εξάρτηση και ο έλεγχος της εργασίας τους ασκείται από τις ίδιες τις πλατφόρμες. Μάλιστα, αναφέρεται σε δικαστικές αποφάσεις που ήδη έχουν χαρακτηρίσει τέτοιες σχέσεις ως εξαρτημένη εργασία.
Αυτό οδηγεί –σύμφωνα με τον κ. Κόκκαλη– σε συστηματική παραβίαση δικαιωμάτων, απουσία εργοδοτικών ευθυνών και πλήρη αδυναμία πρόσβασης των εργαζομένων σε πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας των αλγοριθμικών συστημάτων που καθορίζουν την επαγγελματική τους καθημερινότητα.
Ο κ. Κόκκαλης αναφέρεται σε πρόσφατο περιστατικό όπου, λίγες ημέρες μετά από κινητοποιήσεις διανομέων, τρεις εργαζόμενοι αποκλείστηκαν από την πρόσβαση στην πλατφόρμα με την αιτιολογία των «χαμηλών τζίρων». Κατά τον ίδιο, πρόκειται για «πράξη εκδίκησης» και ουσιαστική καταγγελία της σχέσης εργασίας, χωρίς ενημέρωση, δικαίωμα ένστασης ή δυνατότητα άμυνας – διαδικασία που, όπως σημειώνει, αντιστρατεύεται τις ευρωπαϊκές οδηγίες και αποκαλύπτει τη γύμνια του εθνικού πλαισίου.
Τονίζει επίσης ότι το ισχύον μοντέλο αυτοαπασχόλησης είναι συχνά «ψευδές», όταν τα κριτήρια της εργασίας παραπέμπουν ξεκάθαρα σε εξαρτημένη σχέση. Ζητά επομένως:
Θέσπιση νομικού τεκμηρίου εξαρτημένης εργασίας υπέρ των εργαζομένων σε πλατφόρμες.
Υποχρέωση των πλατφορμών για πλήρη διαφάνεια σε ζητήματα πρόσληψης, ανάθεσης εργασιών, αμοιβών, ωραρίων, υγείας και ασφάλειας, καθώς και διαδικασιών αναστολής ή παύσης λογαριασμού.
Γραπτή αιτιολόγηση για κάθε σημαντική απόφαση (όπως αποκλεισμός ή μη πληρωμή).
Εξασφάλιση ανθρώπινης εποπτείας και δυνατότητας επικοινωνίας με φυσικό πρόσωπο για ένσταση ή επανεξέταση αλγοριθμικών αποφάσεων.
Ο βουλευτής ζητά να μάθει αν η κυβέρνηση προτίθεται να προχωρήσει άμεσα στη θέσπιση ενός «σαφούς, ευέλικτου και δίκαιου» πλαισίου που θα αποσαφηνίζει τις μορφές εργασιακών σχέσεων και θα προστατεύει τα δικαιώματα όσων εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες – τόσο κατά την εργασία όσο και σε περιπτώσεις καταγγελίας της σύμβασης ή αποκλεισμού από την πλατφόρμα.
