Η ετήσια κανονική άδεια αναψυχής αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα κάθε εργαζομένου και, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, πρέπει να εξαντλείται μέσα στο ίδιο ημερολογιακό έτος. Εάν αυτό δεν καταστεί δυνατό, η άδεια μεταφέρεται υποχρεωτικά, αλλά θα πρέπει να χορηγηθεί το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους.
Τι συμβαίνει αν η άδεια δεν δοθεί
Σε περίπτωση που η άδεια δεν χορηγηθεί εμπρόθεσμα, μετατρέπεται σε χρηματική αποζημίωση, με διαφορετικό καθεστώς ανάλογα με την ευθύνη:
Αν ευθύνεται ο εργοδότης, υποχρεούται να καταβάλει διπλές αποδοχές αδείας.
Αν δεν ευθύνεται ο εργοδότης, οι ημέρες άδειας που δεν λήφθηκαν πληρώνονται ως κανονικές εργάσιμες ημέρες.
Σημειώνεται ότι η παραίτηση από το δικαίωμα άδειας είναι άκυρη, ενώ σε περίπτωση λύσης της σύμβασης ή απόλυσης, ο εργαζόμενος δικαιούται τις αποδοχές για όλες τις ημέρες άδειας που δεν έλαβε.
Τι αλλάζει από την 1η Ιανουαρίου 2026
Από το 2026 τίθενται σε εφαρμογή σημαντικές αλλαγές στο καθεστώς χορήγησης της ετήσιας άδειας, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης της εργατικής νομοθεσίας. Στόχος των ρυθμίσεων είναι η μεγαλύτερη ευελιξία για τους εργαζομένους και η μείωση της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις.
Άδεια «σπασμένη» σε περισσότερες περιόδους
Μέχρι σήμερα, η άδεια έπρεπε να λαμβάνεται κατά κανόνα αδιαίρετη, ενώ η κατάτμηση επιτρεπόταν μόνο κατόπιν αιτήματος του εργαζομένου και με την προϋπόθεση ότι τουλάχιστον δύο εβδομάδες λαμβάνονταν συνεχόμενα.
Με το νέο πλαίσιο:
Ο εργαζόμενος μπορεί να ζητήσει επιμερισμό της άδειας σε περισσότερα χρονικά διαστήματα, ακόμη και έως τέσσερις περιόδους μέσα στο ίδιο έτος.
Η κατάτμηση γίνεται μόνο με έγγραφο αίτημα του εργαζομένου και απαιτεί ρητή αποδοχή από τον εργοδότη.
Υποχρεωτικά προβλέπεται ένα ελάχιστο συνεχόμενο διάστημα:
6 εργάσιμες ημέρες για εξαήμερη εργασία
5 εργάσιμες ημέρες για πενθήμερη εργασία
12 εργάσιμες ημέρες για ανήλικους εργαζομένους
Η ρύθμιση αυτή καλύπτει εργαζομένους που θέλουν να αξιοποιούν μέρος της άδειάς τους όχι μόνο το καλοκαίρι, αλλά και σε περιόδους όπως Χριστούγεννα ή Πάσχα, ή διάσπαρτα μέσα στη χρονιά.
Τέλος στην προαναγγελία στο «Εργάνη»
Από το 2026 καταργείται η υποχρέωση προαναγγελίας της άδειας στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη».
Στη θέση της θεσπίζεται απολογιστική καταχώριση, η οποία θα γίνεται εντός του επόμενου μήνα από τη χορήγηση της άδειας, χωρίς να καταργείται ο έλεγχος από τις αρμόδιες αρχές.
Τι δεν αλλάζει
Παρά τις νέες ρυθμίσεις:
Η διάρκεια της άδειας παραμένει ίδια
Δεν επηρεάζονται τα δικαιώματα που συνδέονται με την προϋπηρεσία
Συνεχίζει να ισχύει ότι τουλάχιστον το 50% των εργαζομένων κάθε επιχείρησης πρέπει να λαμβάνει άδεια από Μάιο έως Σεπτέμβριο
Ο χρόνος χορήγησης της άδειας εξακολουθεί να καθορίζεται με συνεννόηση εργαζομένου και εργοδότη
Σε περίπτωση διαφωνίας, παραμένει δυνατή η προσφυγή στην Επιθεώρηση Εργασίας
Οι αλλαγές από το 2026 φέρνουν μεγαλύτερη ευελιξία στον τρόπο που αξιοποιείται η άδεια, χωρίς να θίγονται τα βασικά εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων.
