Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης S&P αναβάθμισε την ελληνική οικονομία στη βαθμίδα ΒΒΒ από ΒΒΒ-, με τις προοπτικές σταθερές από θετικές.
Ο S&P είχε δώσει την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 2023, ενώ τον Απρίλιο του 2024 είχε αναβαθμίσει σε θετικές τις προοπτικές του αξιόχρεου της.
Είναι ο τρίτος από τους πέντε αναγνωρισμένους από την ΕΚΤ οίκους αξιολόγησης – μετά τον Scope και τον DBRS – ο οποίος αναβαθμίζει την Ελλάδα εντός της επενδυτικής βαθμίδας.
Αταλάντευτη δημοσιονομική πειθαρχία
O οίκος αναφέρει ότι αναβάθμισε την Ελλάδα λόγω της αταλάντευτης δημοσιονομικής πειθαρχίας της. Ειδικότερα σημειώνει:
- Οι προσπάθειες για τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, σε συνδυασμό με την ανθεκτική οικονομική ανάπτυξη, επιτρέπουν στην Ελλάδα να συνεχίσει να υπερκαλύπτει τους δημοσιονομικούς στόχους.
- Παρά το δύσκολο εξωτερικό περιβάλλον, στα περισσότερα σενάρια, η Ελλάδα θα δει περαιτέρω σταθερή μείωση του καθαρού χρέους προς το ΑΕΠ- στο κεντρικό μας σενάριο, αναμένουμε ότι ο δείκτης αυτός θα μειωθεί κατά μέσο όρο κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
- Η ταμειακή θέση του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) παρέχει στην Ελλάδα ένα πρόσθετο απόθεμα ασφαλείας, το οποίο εκτιμάται στο 15% του ΑΕΠ και καλύπτει σχεδόν τρία χρόνια από τις επερχόμενες λήξεις χρέους.
«Ως εκ τούτου, αυξήσαμε την πιστοληπτική μας αξιολόγηση για την Ελλάδα σε «BBB/A-2» από «BBB-/A-3» με σταθερές προοπτικές, σημειώνει ο οίκος.
Οι προοπτικές
Οι σταθερές προοπτικές εξισορροπούν τις σταθερές οικονομικές και δημοσιονομικές προοπτικές της Ελλάδας με τα υψηλά επίπεδα εξωτερικού και δημόσιου χρέους, αναφέρει ο οίκος.
«Θα μπορούσαμε να αναβαθμίσουμε τις αξιολογήσεις, εάν οι εξωτερικές ανισορροπίες της Ελλάδας βελτιωθούν σημαντικά. Για παράδειγμα, αυτό θα μπορούσε να συμβεί αν βλέπαμε μείωση της εξάρτησης της οικονομίας από τις εισαγωγές. Θα μπορούσαμε επίσης να αναβαθμίσουμε την Ελλάδα, εάν βλέπαμε μια ουσιαστική μείωση του εξωτερικού χρέους, μεγάλο μέρος του οποίου είναι δημόσιο», σημειώνει.
«Θα μπορούσαμε να μειώσουμε τις αξιολογήσεις εάν οι δημοσιονομικές επιδόσεις της Ελλάδας επιδεινωθούν σημαντικά».
Η αιτιολόγηση της αναβάθμισης
Η Ελλάδα ξεπέρασε σημαντικά τους δημοσιονομικούς της στόχους για το 2024. «Εκτιμούμε ότι η κυβέρνηση πέτυχε πρωτογενές πλεόνασμα περίπου 3,5% του ΑΕΠ το 2024, που ισοδυναμεί με γενικό πλεόνασμα (αφού ληφθούν υπόψη και οι δαπάνες για τόκους) 0,5% του ΑΕΠ».
Αυτό είναι πολύ πάνω από τον αρχικό στόχο του 2,1% του ΑΕΠ. «Αποδίδουμε μέρος της υπεραπόδοσης στην υποεκτέλεση των προγραμματισμένων επενδύσεων, η οποία είναι πιθανό να αντιστραφεί το 2025. Ωστόσο, η υπεραπόδοση στις προσπάθειες φορολογικής συμμόρφωσης στήριξε και πάλι την υπέρβαση και αναμένουμε ότι θα συνεχίσει να στηρίζει την αύξηση των εσόδων φέτος».
Η δημοσιονομική πορεία είναι καλά εδραιωμένη. Προβλέπουμε ότι η κυβέρνηση θα διατηρήσει πρωτογενή πλεονάσματα κατά μέσο όρο 2,7% του ΑΕΠ την περίοδο 2025-2028.
Μετά τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης, το νέο υπουργικό συμβούλιο παραμένει επικεντρωμένο στη δημοσιονομική σύνεση και την αναπλήρωση των αποθεμάτων. Επιπλέον, οι προβλέψεις «χωρίς αλλαγή πολιτικής» εξακολουθούν να δείχνουν θετικά κυκλικά κέρδη (από την ανάπτυξη της οικονομίας) για το ελληνικό δημόσιο ταμείο και αυτό δίνει στην κυβέρνηση ουσιαστική δημοσιονομική ευελιξία για τη λήψη επιλεκτικών μέτρων.
Αναμένουμε ότι η κυβέρνηση θα διαθέσει σε μεγάλο βαθμό τα πρόσθετα έκτακτα έσοδα για την ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων σε υποδομές, ιδίως καθώς το NextGen EU οδεύει προς τερματισμό από το 2027.
Η οικονομία της Ελλάδας θα συνεχίσει να έχει καλύτερες επιδόσεις από τις αντίστοιχες της ευρωζώνης, σημειώνει ο οίκος «Προβλέπουμε ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα είναι κατά μέσο όρο 2,3% την περίοδο 2025-2028».
Δεδομένων των περιορισμένων άμεσων συνδέσεων, ο αντίκτυπος στην Ελλάδα από τις αλλαγές στους δασμούς των ΗΠΑ είναι πιθανό να είναι συγκρατημένος. Από την άλλη πλευρά, η αύξηση της επενδυτικής δραστηριότητας που συνδέεται με το NextGenEU κατά την περίοδο 2025-2026 θα προσφέρει σημαντική ώθηση.
Μεσοπρόθεσμα, η ανάπτυξη αναμένεται να ενισχυθεί από τη συνεχιζόμενη βελτίωση των επιπέδων απασχόλησης, την άνοδο των πραγματικών μισθών και τις πιθανές θετικές δευτερογενείς επιδράσεις από τις υψηλότερες δαπάνες της Γερμανίας και της ΕΕ.
Ο λόγος του καθαρού δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ παρουσιάζει σαφή και συνεχή βελτίωση, αναφέρει ο S&P. «Τα διατηρούμενα πρωτογενή πλεονάσματα, σε συνδυασμό με την ανθεκτική ανάπτυξη, μας οδηγούν στην πρόβλεψη ότι ο λόγος αυτός θα μειωθεί στο 114% το 2028, που θα είναι 50 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τον λόγο στο τέλος του 2019, σηματοδοτώντας μία από τις ισχυρότερες βελτιώσεις παγκοσμίως τον τελευταίο καιρό».
Η οικονομική δραστηριότητα εμφανίζεται ανθεκτική, σημειώνει ο οίκος. «Προβλέπουμε ότι η ανάπτυξη θα είναι κατά μέσο όρο 2,4% την περίοδο 2025-2026, με κινητήρια δύναμη τις επενδύσεις και την ιδιωτική κατανάλωση, ενώ η οικονομική επέκταση στη συνέχεια θα πρέπει να αρχίσει να επιβραδύνεται καθώς το NextGenEU αρχίζει να εκκαθαρίζεται».
Με ποσοστό λίγο κάτω από το 70% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας, οι υπηρεσίες -συμπεριλαμβανομένων του τουρισμού και της ναυτιλίας- κυριαρχούν στην ελληνική οικονομία. Ενώ η ναυτιλία θα μπορούσε να αποδειχθεί ευάλωτη σε έναν επιδεινούμενο εμπορικό πόλεμο, αναμένουμε ότι οι άλλες υπηρεσίες θα είναι λιγότερο ευαίσθητες σε εξωτερικούς οικονομικούς κλυδωνισμούς από ό,τι η μεταποίηση.
Σημαντικές οικονομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις έχουν καταστήσει την οικονομική πορεία πιο βιώσιμη, αλλά οι στενότητες σε τομείς όπως η δικαιοσύνη εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση, σημειώνει ο S&P.
Κ. Χατζηδάκης: Απάντηση στην καταστροφολογία η αναβάθμιση από την S&P
Με αφορμή την περαιτέρω αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο S&P, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση:
“Ενώ ορισμένοι επιμένουν να αμφισβητούν κάθε πρόοδο πού έχει επιτευχθεί τα τελευταία 6 χρόνια, ο ένας επενδυτικός οίκος μετά τον άλλο προχωρούν σε αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας.
Η S&P, που απένειμε πέρυσι την επενδυτική βαθμίδα στην ελληνική οικονομία, σήμερα προχώρησε σε περαιτέρω αναβάθμιση.
Για εμένα προσωπικά είναι ιδιαίτερα σημαντική η υπογράμμιση από την S&P της δημοσιονομικής σύνεσης που χαρακτηρίζει την πολιτική της κυβέρνησης, καθώς και η αναγνώριση της συστηματικής προσπάθειας για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής που έγινε τα τελευταία χρόνια”, επισημαίνει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και προσθέτει:
“Η περαιτέρω αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας εντός της επενδυτικής βαθμίδας από την S&P, ιδιαίτερα σε περίοδο διεθνούς αναταραχής και αβεβαιότητας, αποτελεί μια ακόμη απόδειξη της εμπιστοσύνης της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης. Είναι μια επιτυχία όχι μόνο της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά ολοκλήρου του ελληνικού λαού”, καταλήγει ο Κ. Χατζηδάκης.
Κυρ. Πιερρακάκης: «Η Ελλάδα εξελίσσεται, μεταρρυθμίζεται και κερδίζει τη διεθνή εμπιστοσύνη»
«H αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor’s συνιστά ένα πολύ ισχυρό σήμα εμπιστοσύνης στη χώρα μας, το οποίο αποκτά μεγαλύτερη αξία σε καιρούς διεθνούς αβεβαιότητας. Η Ελλάδα επανακάμπτει δυναμικά στον χάρτη, κατακτώντας ακόμη ένα ακόμη σκαλί στην επενδυτική βαθμίδα», δήλωσε αργά απόψε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης.
Όπως πρόσθεσε, «οι προβλέψεις της S&P για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας δικαιώνουν τις κυβερνητικές επιλογές αλλά και την εμπιστοσύνη των πολιτών που ενστερνίστηκαν την πεποίθησή μας ότι η δημοσιονομική σταθερότητα είναι η μόνη ασφαλής διέξοδος από την πολυετή οικονομική περιπέτεια. Αυτός είναι ο δρόμος και για το μέλλον. Πετυχαίνουμε τους στόχους μας, χτίζουμε την οικονομία σε υγιή θεμέλια, επιστρέφουμε στην κοινωνία δίκαιο μερίδιο από την πρόοδο.
Η σημερινή έκθεση ενός από τους μεγαλύτερους διεθνείς οίκους αξιολόγησης προβλέπει ότι η Ελλάδα θα διατηρήσει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 2,7% έως το 2028, ενώ στο ίδιο διάστημα η ανάπτυξη θα παραμείνει μεσοσταθμικά στο 2,4%. Το 2028 το χρέος θα έχει πέσει 50 μονάδες κάτω από το 2019, γεγονός που συνιστά μία από τις μεγαλύτερες απομειώσεις διεθνώς τα τελευταία χρόνια. Η S&P εκτιμά ότι στην απασχόληση έχουμε ήδη επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα του 2008, προβλέπει περαιτέρω μείωση της ανεργίας και αυξήσεις των εισοδημάτων για όλους, ως απόρροια της θετικής εικόνας της ελληνικής οικονομίας.
Η επενδυτική βαθμίδα ΒΒΒ αποτελεί για εμάς σημείο εκκίνησης για μια νέα εποχή οικονομικής εξωστρέφειας, ανταγωνιστικότητας, ψηφιοποίησης και καινοτομίας. Η Ελλάδα είναι πλέον ένας αξιόπιστος και σταθερός επιχειρηματικός προορισμός. Μια σύγχρονη οικονομία που εξελίσσεται, μεταρρυθμίζεται και κερδίζει τη διεθνή εμπιστοσύνη».